SMED (Single Minute Exchange of Dies) Tekli Dakikalarda Kalıp Değiştirmek
SMED nedir ?. SMED – Single Minute Exchange of Dies, Türkçesi tekli dakikalarda kalıp değiştirebilmek demektir (bu tanıma göre 10 dakikadan kısa süren kalıp değişimleri) . Kalıp kullanarak üretim yapanlar şimdi diyecekler ki kolaysa gel sen değiştir ancak bu şekilde düşünürseniz iyileştirme kapısını da kapatacağınızı unutmayın. SMED, kalıp değiştirme veya tezgahı üretime hazırlamak (ayar, setup) için kullanılan sürenin kısaltılabilmesini gerçekten sağlayabilen, sistematik bir yaklaşımdır.
Tek parça akış (single piece flow), düşük parti büyüklüğü ile üretim, maliyeti düşürmek, stok ve israfın azaltılması, sürekli iyileştirme, OEE değerlerinin geliştirilmesi gibi konular ile ilgilendiğinizde makinalarınızın daha kısa sürede üretim için hazırlanması (SetUp’ın çabuklaştırılması) konusu ile karşılaşırsınız. Bu konu ile ilgilenenler SMED konu başlığını inceleyebilirler.
Dikkat ederseniz bir işlemde setup / ayar süresi ne kadar uzun ise genel eğilim o noktada “büyük parti büyüklüğü” ile üretim yapmaktır. Diğer bir deyimle “yapmışken yapalım” yaklaşımını uzun setup süreleri tetikler. Dolayısı ile setup süresini SMED yaklaşımı ile azaltmak aynı zamanda parti büyüklüklerini düşürerek stok seviyesinide düşürücü etki yapar.
Diğer yandan bir ERP çalışmasının sadece bilgisayar yazılımı kullanmak olmadığını, sistemi iyileştirmek için bir fırsat olduğunu düşünenlerinde bu yöntem ile ilgilenmelerini öneririm.
Geleneksel SETUP
- Malzeme hareketi makinalar durunca başlar
- Kusur, hata veya eksiklikler makina çalışmaya başlayınca anlaşılır
- Kalıp, SetUp için gereken araç gereç, tanımlama eksiklikleri üretim
tekrar başlayınca görülür
Geleneksel SETUP?ın 5 adımı vardır
- Hazırlık
- Sökme ve Yerleştirme
- Kontrol
- Çalıştırma / Deneme
- İyileştirme
SMED Uygulamasının 4 Safhası
1. İç SETUP ve Dış SETUP işlemlerini ayrıştır
- Mevcut durumu izle
- Yapılan işleri listele
- SetUp için gerekli olan araçların taşınmasını kolaylaştır
- Taşıma mesafelerini kısalt
- Araç gerecin daha hızlı bulunmasını ve alınmasını temin et
- Prosedürleri tezgahın yanında bulunudur
- Sökme işlemlerini azaltacak bağlantı elemanları kullan
- Takma işlemlerini azaltacak, kısaltacak taşıma ve bağlantı elemanlarını
kullan
2. İÇ SetUp işlemlerini DIŞ SetUp haline getir
- Makina çalışmıyorken yapılan işleri makina çalışıyorken yapılır hale getir (mümkün olan herşeyi)
- Kalıpların ısınması gerekiyorsa önceden ısıt, proses parametrelerini önceden söyle, malzemenin sürekli akışına çalış
- Standart araç gereç, standart kalıp yerleştirme elemanlarını kullanacak şekilde tasarım yap, kullanılan araç gereç çeşitliliğini azalt.
- SetUp prosedürü incelenecek ise önceden incele
- Kalıp getirilecek ise önceden getir
- İç SetUp süresini azalt
- Makina durma süresini azalt
3. SetUp Süresini Kısalt
- SetUp işleminde kullanılan araç gereç, bağlama elemanları, proses parametrelerinin önceden hazır olması üzerine konsantre ol
- Araç gereç yerleşimini düzenli ve temiz olmalı
- Durumu kötü olan hiç bir araç gereç SetUp alanında olmamalı, oraya ulaşamamalı
- Herşeyin gözle görünebilmesini sağla
- SetUp işlemlerini standardize et, çeşitliliği azalt
- Tek seferde bağlantı yapılabilecek elemanları ve teknikleri kullan
- Kullanılan her türlü araç ve kalıbın kullanıma hazır ve sağlam olmasını garanti et
4. SetUp İşlemini Optimize Et
- Eşlenik operasyon : Gerekiyor ise 1 yerine 2 operatör kullanarak SetUp süresini kısalt – Standart ürün dizaynı : Bir parçayı birden çok üründe kullanacak şekilde tasarla, tüm araç gerecin çeşitliliğini azalt.
This post has 8 comments
Nisan 12th, 2010
SMED (single minute exchange of dies) teriminin Türkçesi “Bir dakikada kalıp değişimi” değil “Tek haneli dakikalarda kalıp değişimi”dir. Yani 9 dakikada da kalıp değiştirseniz SMED olur. bu düzeltmeyi yaparsanız sevinirim.
Nisan 13th, 2010
Uyarınız için teşekkür ederim
Mayıs 2nd, 2011
1 operatörün örneğin birim süreleri farklı 3 tezgahta çalışması neticesinde verimliliğin hesaplanması her tezgah için nasıl olacaktır.Örn.1. tez.5 dak/ad.-2. tez.3.5 dak/ad.–3. tez.4 dak/ad.olsun.Top.çal.süresi de 450 dak.olsun.
teşekkürler.
Mayıs 3rd, 2011
Önce neyin verimliliğini hesaplayacağımıza karar verelim.
Eğer makinelerin verimliliği konu ise bunu OEE ile yapmanızı öneririm.
Eğer operatörün “performansını” ölçmek istiyorsanız çalışma stiline göre nasıl yapacağınız değişir.
Operatör bir hücre içinde 3 makinayı sıra ile kullanıyor ise … hücrenin 1 parça süresi ve günlük süre içinde olması gereken parça sayısına göre ölçülebilir.
Eğer ilk makinada 2 saat, sonra ikincisinde 3 saat gibi çalışıyor ise o zaman herbirini tek tek ölçmen daha iyi olacaktır. Bu ölçüm her zaman “Çıkan Sağlam Parça” / “Çıkabilecek Toplam Parça” şeklinde yapılırsa daha standart bir ölçü geliştirmiş olursunuz.
Kolay Gelsin
Cengiz Pak
Mayıs 4th, 2011
Cengiz Bey,
Operatörün üç tezgahtan oluşan bir havuz içinde farklı birim sürelere haiz üç parçayı işlediğini düşünüyoruz.Yani vardiyasındaki 450 dakikalık çalışmasında (olası diğer kayıpları düşünmeksizin) elbette en azından parça değişimleri sırasında diğer tezgahların bekleme yapması gibi çakışmalar sebebi ile tezgah verimliliği 1 tezgahta elde edilecek verimden düşük olacaktır.Anlamak istediğim OEE kullanmaksızın bunu hesaplayacak bir formule sahipmiyiz.Yoksa, tek tek üç tezgahın da OEE’si hesaplanıp tezgah sayısına bölüp havuz verimliliğini mi dikkate almalıyız.Bu bilgi çok önemli çünkü eleman ihtiyacı hesaplamalarında havuz sistemi nedeni ile metod bölümü ile sorunlar yaşamaktayız. Alakanız için Teşekkür ediyorum.
Mayıs 5th, 2011
OEE değerlerini toplayıp ortalama almanın doğru bir yaklaşım olmayacağını düşünüyorum. Bu ancak (o da belki) tamamen aynı tezgahlar için düşünülebilir. Yazınızdan tam anlayamadığım için 2 alternatifli bir cevap vermeye çalışacağım.
Durum 1 (bu duruma ait web sitemde bir video var … http://www.cengizpak.com.tr/hucre-tipi-uretimin-tam-tarifi/ … adresi kopyalayıp izlemenizi öneririm). Operatör her tezgahı sırası ile kullanmaktadır, yani Bir adet A parçası T1, bir adet B parçası T2 ve bir adet C parçası T3 tezgahında işleniyor sonra başa dönülüyor ise (Bu durum video’da dönüp duran kıza benziyor ancak parçalar farklı) o zaman işlem süresi en uzun olan parça günlük üretim miktarını belirler, bir anlamda 3 tezgah bir hat oluşturmuş durumda ve bu hattın TAKT TIME değeri en uzun tarafından belirlenmiş oluyor. Bu sisteme OEE açısından bakmak pek mümkün değil (aynı parça T1 – T2 – T3 dizisinden çıksa idi farklı düşünebilirdik) ancak baksaydık P değeri için en yavaş makineyi düşünmeliydik, elbette A ve Q değerleri için bir şey söylemek bence mümkün değil çünkü biri dursa diğerinde çalışma devam edebiliyor (parçalar bağımsız).
Durum 2 : 100 dakika boyunca A parçasını T1′de, 200 dakika boyunca B parçasını T2′de, 150 dakika boyunca C parçasını T3′de işliyor ise öncelikle bunların her birinin talebi karşıladığını varsaymak gerekiyor. Diğer yandan bir birinden bağımsız oldukları için her biri bağımsız ölçülmelidir.
Mayıs 10th, 2011
İyi akşamlar Cengiz Bey,
ben internette lazer makialarında setup time azaltmak için yapılan çalışmaları ararken sizin yazılarınıza denk geldim. acaba bu konuda bana yardımcı olabileceğiniz kaynak var mı?
Mayıs 10th, 2011
SET-UP azaltmak ile ilgili iç – dış ayrımını incelemenizin yanısıra youtube.com adresinde bazı videolar var, onlar size fikir verebilir.
Trackbacks