İnsan hareketlerinin daha verimli ve güvenli yapılabilmesi için 17 kural
Not : Yapacağınız 5S veya iyileştirme çalışmasında bu noktaları dikkate almanız işinizi kolaylaştıracaktır.
Üretim içinde çalışan insanların hareketleri yeniden düzenlenerek hem verimlilik hem de güvenlik arttırılabilir. İnsan hareketlerin içindeki gereksizleri bulup ayıklamaya en büyüğünden başlamak en doğrusudur, bunlar kol, ayak ve gövde hareketleridir.
Bunun için Hiroyuki Hirano tarafından hazırlanmış olan 17 kural izlenebilir.
İnsan vücuduna ait kurallar
1 Başlatma ve durdurma hareketlerinde her iki el uyum içinde olmalıdır
2 Kol hareketleri eş zamanlı ve simetrik olmalıdır (yüzme gibi)
3 Ayak ve gövde hareketleri minimum olmalıdır
4 Kas gücü yerine yerçekimi kullanılmalıdır
5 Zigzag veya keskin dönüşlü hareketlerden sakınılmalıdır
6 Hareketler bir ritim içinde olmalıdır, herkes kendi ritmini geliştirmelidir
7 Dik duruş ve akıcı hareketler olmalıdır, eğilerek veya uzanarak çalışma yapılmamalıdır
8 Çalışma esnasında ayakda kullanılmalıdır, örneğin ayak ile kontrol edilen pedallar düşünülebilir.
Çalışma ortamının yerleşimine ait kurallar
9 Gerekli olan malzeme ve ekipman işi yapana yakın ve önünde olmalıdır
10 Malzeme ve ekipmanlar kullanım sırası ile yerleşmiş olmalıdır. Bunun için bir 5S çalışmasının yapılmış olması ve her seferinde sadece gerekenlerin çalışma ortamına getirilmesi ile mümkündür.
11 Malzemenin hareketi için ucuz enerji / güç kaynakları kullanılmalıdır
12 Çalışma masa ve ekipmanlar operatörün boyuna uygun yükseklikte olmalıdır
13 Çalışma ortamı konforlu olmalıdır
Bağlantı ekipmanları, araçlar ve makinalar
14 Açma ? kapama anahtarları elleri serbest bırakacak şekilde ayak ile yapılmalıdır
15 Ekipman çeşitliliği azaltılmalıdır
16 Bütün malzeme ve parçalar kolay ulaşılabilir, göğüs seviyesinin altında bulunmalıdır
17 Bütün kol ve anahtarlar gövde hareketi yapmadan ulaşılabilir olmalıdır
This post has one comment
Ağustos 19th, 2011
Merhaba,
5S’le ilgili aklıma gelen bir kaç maddeyi daha eklemek istiyorum:
- Çekme hareketi yerine itme hareketi tercih edilmelidir.
- Dolapların, tezgahların altında boşluk bulunmalıdır (hem ayak ucunun girebilmesi için, hem de temizlik yapılabilmesi için gerekli).
- Havalı (pnömatik) zımba gibi el aletlerinin kabloları yukarıdan geçmeli, ayak altından dolanmamalıdır.
- Taşıma yolları, koridorları işaretlenmeli, bu yollar ara stoklarla kapanmamalıdır.
- Taşıma yollarında gerektiğinde merdiven yerine eğik düzlemler tercih edilmeli, ancak bu eğik düzlemlerin de eğimi %5-7 civarında olmalıdır.
- Göstergeler temiz ve okunaklı olmalı, renk düzenleri kırmızı: tehlikeli, sarı: dikkat, yeşil: uygun şeklinde renklendirilmelidir.
- Açma kapama düğmeleri standartlara (kullanıcının beklentilerine)uygun olmalı; örneğin: yuvarlak düğmeler saat yönünde açılmalı, saat yönünün tersine çevirdiğinde kapanmalı, kumanda kolları ileri itince hızlanmalı, geri çekince yavaşlamalı, vb.
- Gereksiz eğilmeleri, malzeme indirip kaldırmaları engellemek için işçinin malzemeyi aldığı platformla, üzerinde çalıştığı tezgah ve malzemeyi bıraktığı platform birbiriyle aynı yükseklikte ayarlanmış olmalıdır.
- Sürekli aynı işi yapmak, sürekli aynı kas gruplarının zorlanmasına, monotonluğa ve bıkkınlığa neden olabileceğinden, gerekli eğitimi verdikten sonra, çalışanlar arasında iş değişimi olmalıdır.